برخی از افراد به نام خانوادگی خود علاقه ندارند و قانون این اجازه را به آنها داده تا آن را بر اساس شرایطی تغییر دهند.
در موارد ذیل ، می توان نام خانوادگی را تغییر داد:
۱- نام خانوادگی، از دو کلمه بیشتر باشد مانند: فرشچی اصل امامی، ناصری محمدی مطلق و ...
۲- نام خانوادگی، بیش از یک کلمه و یک عدد باشد مانند چهل تنان محمودی، جعفری هفت برادران و ...
۳- نام خانوادگی بیش از یک کلمه و حرف باشد مانند: آحسینی نژاد، قنبری پور و...
۴- نام خانوادگی بیش از یک کلمه و پسوند باشد مانند: محمدی نژاد مطلق، موسوی فرد متدین و ...
۵- نام خانوادگی از واژه های مستهجن و ناپسند، ترکیب شده باشد مانند: گدا پور
۶- نام خانوادگی از واژه های خارجی باشد مانند: ویلیامز، کارتر، میچل و ....
۷- نام خانوادگی های مذموم و نکوهیده که مغایر ارزشهای ایرانی، اسلامی باشد مانند: بی ایمان، پول پرست، کافر و ...
۸- هرگاه نام خانوادگی، اسم یک محل بطور مطلق باشد مانند تهرانی، اصفهانی، شیرازی، تبریزی، کرجی و .....
9- هرگاه در نام خانوادگی، اسم یک محل بصورت پسوند وجود داشته باشد: مانند حسینی تبریزی، وثیق تهرانی، مهدوی کرمانی که در این موارد، پسوند «نام محل» ، قابل حذف است.
10- در هر مورد که افراد ، به هر دلیل شخصی، مایل باشند نام خانوادگی خود را تغییر دهند، مشروط به انکه کسی که قبلا آن نام خانوادگی را دارد، معترض نباشد.