بازداشت غیرقانونی ناشی از عدم رعایت مقررات مربوط به احضار متهم

بازداشت غیرقانونی ناشی از عدم رعایت مقررات مربوط به احضار متهم
ماده 575 قانون مجازات اسلامی بیان می‌دارد، هرگاه مقامات قضایی برخلاف قانون توقیف یا دستور بازداشت کسی را صادر نمایند محکوم خواهند شد. لازمه توقیف اشخاص، رعایت مقررات مواد 169، 170، 171، 174، 178، 179، 180 و 181 قانون آیین دادرسی کیفری است . بر این اساس به بازخوانی یک پرونده خواهیم پرداخت.
متهم در شهرستان (الف) مورد تعقیب قرار گرفته و از طریق آدرس اعلامی شاکی، ابلاغ قانونی صورت می‌پذیرد.
 پس از عدم حضور متهم برگ جلب صادر می‌شود. پیرو گزارش‌های بعدی پلیس، مشخص می‌شود متهم اساساً در شهرستان (ب) اقامت دارد.
 به همین منظور دادسرای شهرستان الف اقدام به اعطای نیابت به شهرستان ب نموده و در نیابت صادره تقاضای احضار، در صورت عدم حضور جلب، تفهیم اتهام، اخذ دفاعیات و دفاع آخر!!!! را می‌نماید. 
پس از وصول نیابت به شهرستان مذکور، دادیار مربوطه درمی‌یابد که متهم به اتهامی دیگر، در زندان به سر می‌برد. لیکن به سبب تأمین قرار، نامه آزادی ایشان به زندان ابلاغ شده است. فلذا ضمن نامه‌ای از زندان تقاضا می‌کند که ایشان را تحت‌الحفظ به دادسرا اعزام نماید.
پس از حضور، اقدام به تفهیم اتهام نموده و قرار تأمین صادر می‌نمایند. حال به بررسی این اقدامات خواهیم پرداخت :

1.  با توجه به گزارش پلیس، محرز گردید متهم در آدرس اعلامی شاکی حضور ندارد و محل اقامت او شهری دیگر است.
2.  با توجه به گزارش فوق اقدامات برای دستیابی به متهم به نتیجه رسیده و آدرس واقعی او کشف گردیده است. فلذا ابلاغ  میسر بوده و به همین منظور نیز به درست، مرجع اعطاکننده نیابت، بدوا تقاضای احضار متهم را نموده است. 
3.  مرجع مجری نیابت، با توجه به موارد فوق مکلف بوده بدوا متهم را احضار نماید و متهم نیز حق داشته از فرصت 5 روزه خویش استفاده نماید.
4.  دستور اعزام تحت‌الحفظ متهم در خارج از وقت اداری، برای متهمی که قانونا آزاد محسوب می‌شده، احضار نبوده و توقیف است. 
5.  از سویی مورد مشمول هیچ‌یک از بندهای ماده 180 قانون آیین دادرسی کیفری نبوده (جلب بدون احضار) و  مرجع اعطاکننده نیابت نیز چنین درخواستی نداشته است. 
فلذا با توجه به جمیع توضیحات فوق و نظر به عدم رعایت مقررات مربوط به احضار و جلب، به نظر می‌رسد مرجع مجری نیابت مرتکب جرم موضوع ماده 575 قانون مجازات اسلامی گردیده است.