یکی از اشتباهات رایج افراد در بیان اصطلاحات حقوقی استفاده نادرست از عناوین مجرمانه جعل و کلاهبرداری است. مثلاً شخصی به وکیل مراجعه کرده و عنوان می دارد که از من کلاهبرداری شده در حالیکه در حقیقت جرم واقع شده جعل می باشد. هرچند طرح عنوان اشتباه در شکواییه شاید در مواردی ایرادی به همراه نداشته باشد لیکن همین موضوع می تواند موجب اطاله دادرسی گردد. بنابراین و برای روشن شدن موضوع به تعریف این دو جرم می پردازیم.
مواردی که در خصوص تفاوت کلاهبرداری و جعل می بایست مد نظر قرار دهید عبارت است از
در صورت عدم دریافت پاسخ سوالات خود می توانید با وکیل متخصص جرم کلاهبرداری و جعل در موسسه حقوقی دادآوران نستوه مشاوره اخذ نمایید.
تعریف کلاهبرداری در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبان ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری آمده است. لیکن به طور خلاصه و ساده کلاهبرداری بردن مال دیگران با حیله و تقلب می باشد.
بر اساس ماده 1 این قانون کلاهبرداری اینگونه تعریف شده است که هر کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت ها یا تجارتخانه های یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال واختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیش آمدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آنها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا ۷ سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می شود.
عنصر مادی جرم کلاهبرداری بردن مال دیگری با حیله و تقلب است. در کلاهبرداری وجود مانور متقلبانه ضروری است. مانور متقلبانه هر عملی است که با سونیت و در راستای فریب اشخاص باشد. مثلاً راه اندازی شرکت برای جلب اعتماد افراد و بردن سرمایه آنها.
جرم جعل در ماده 525 قانون مجازات اسلامی، کتاب پنجم تعریف شده است. بر اساس این ماده جعل و تزویر عبارتند از ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردنیا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشتهای به نوشته دیگر یا بکار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب. در جعل سندی وجود دارد که توسط مجرم به نحوی دستکاری شده است.
جعل می تواند یکی از راه های کلاهبرداری باشد. در واقع جعل یکی از پرکاربردترین راه های مانور متقلبانه برای جرم کلاهبرداری است. مانند جعل شناسنامه، جواز کار، پروانه وکالت و غیره. لازم به ذکر است که اگر برای تحقق کلاهبرداری جعلی صورت گیرد و از آن سند مجعول برای کلاهبرداری استفاده گردد، مرتکب به مجازات های جعل، استفاده از سند مجعول و نیز کلاهبرداری محکوم می گردد.
در مورد هر دو جرم کلاهبرداری و جعل مرجع صالح به طرح شکایت دادسرای محل وقوع جرم می باشد. شیوه طرح شکایت در این دو جرم تفاوتی نداشته و با تقدیم شکواییه به دادسرای محل وقوع جرم می باشد.
اگر مورد ارتکاب جرم کلاهبرداری یا جعل قرار گرفته اید یا اتهام کلاهبرداری یا جعل به شما وارد آمده است، ضروری است که وکیل داشته باشید. روند رسیدگی به جرائم جعل و کلاهبرداری پیچیده بوده و نیز دفاع از خود کاری تخصصی و علمی و دارای ظرایف بسیار می باشد. شما می توانید در این مورد و سایر موارد کیفری یا حقوقی به دپارتمان های تخصصی موسسه حقوق دادآوران نستوه مراجعه کنید.